Οι αρθρώσεις εκπέμπουν μια ποικιλία θορύβων κριγμού (κρακ & κλικ) που προσομοιάζουν ήχους θραύσης, πιασίματος, τριψίματος και προστριβής. Ο τεχνικός όρος για αυτούς τους θορύβους είναι “crepitus”, από το λατινικό “to rattle”. Άτομα όλων των ηλικιών μπορεί να εμφανίσουν κριγμό, αν και γίνεται πιο συχνό με την τρίτη ηλικία. Τι προκαλεί λοιπόν αυτό τον κριγμό;
Οι φυσαλίδες αέρα που σχηματίζονται στους χώρους των αρθρώσεων είναι η πιο κοινή αιτία των θορύβων που σκάνε. Αυτός ο θόρυβος εμφανίζεται στις αρθρώσεις όπου υπάρχει ένα στρώμα υγρού που χωρίζει τα δύο οστά. Οι αρθρώσεις μπορούν να διαχωριστούν μέσω φυσικών καθημερινών κινήσεων ή σκόπιμα, όπως από τα χέρια ενός οστεοπαθητικού. Όταν συμβαίνει αυτό, η χαμηλή πίεση στον χώρο της άρθρωσης αναγκάζει τα αέρια μέσα στο αρθρικό υγρό (ένα φυσικό λιπαντικό στην άρθρωση) να σχηματίσουν μια κοιλότητα αερίου, η οποία περιλαμβάνει οξυγόνο, άζωτο και διοξείδιο του άνθρακα.
Οι θόρυβοι μπορεί να είναι ανησυχητικοί, ειδικά αν οι αρθρώσεις σας τους κάνουν σπάνια, αλλά σπάνια είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά.
Επιστημονικά δεδομένα
Ιστορικά, έχει γίνει πολλή συζήτηση σχετικά με το πώς αυτή η φυσαλίδα αέρα προκαλεί τον θόρυβο που σκάει. Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 1947 ήταν η πρώτη φορά που οι ανατόμοι προσπάθησαν να το καταλάβουν. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι φυσαλίδες σχηματίστηκαν μετά από ένα θόρυβο σπασίματος. Αλλά μια μεταγενέστερη μελέτη ισχυρίστηκε ότι ο θόρυβος προέκυψε στην πραγματικότητα από το σκάσιμο της φούσκας.
Η επιστημονική σύγκρουση προκάλεσε πολλές συζητήσεις και δεν επιλύθηκε έως ότου μια μελέτη ιατρικής απεικόνισης σε πραγματικό χρόνο των αρθρικών χώρων το 2015 απέδειξε ότι ο σχηματισμός της φυσαλίδας είναι που δημιουργεί τον θόρυβο. Στη συνέχεια, χρειάζεται λίγος χρόνος για να συσσωρευτούν εκ νέου τα αέρια – γι’ αυτό δεν μπορείτε να σπάσετε αμέσως τα γόνατα ή τις αρθρώσεις σας ξανά.
Εκείνοι με υπερκινητικότητα των αρθρώσεων, την ικανότητα να εκτείνουν τις αρθρώσεις εκτός του φυσιολογικού εύρους κίνησης, συχνά εμφανίζουν κριγμό. Αυτό συμβαίνει επειδή οι αρθρώσεις τους μπορούν εύκολα να τεντωθούν πιο μακριά, επιτρέποντας να σχηματιστεί μια κοιλότητα αέρα. Η υπερκινητικότητα των αρθρώσεων (που διαφέρει από το σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων) είναι πολύ συχνή και επηρεάζει το 10-20% των ανθρώπων. Η υπερκινητικότητα είναι κληρονομική, γι’ αυτό το κλικ στις αρθρώσεις μπορεί να εμφανίζεται σε οικογένειες.
Πιθανότατα θα έχετε ακούσει στην παιδική σας ηλικία ότι αν προκαλέσετε με κάποια κίνηση κριγμό στις αρθρώσεις σας, θα προκαλέσετε αρθρίτιδα. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι αυτό δεν είναι αλήθεια. Ένας ερευνητής ήταν τόσο αφοσιωμένος στο να δει αν ο κριγμός των αρθρώσεων προκαλούσε αρθρίτιδα που προκαλούσε κριγμό στις αρθρώσεις του ενός χεριού του για 60 χρόνια. Η επακόλουθη απεικόνιση έδειξε ότι κανένα από τα χέρια δεν έδειξε σημάδια αρθρικής νόσου.
Μερικές φορές, υπάρχει ανατομική αιτία για τον θόρυβο. Αυτό συμβαίνει όταν οι τένοντες (δομές ιστών που συνδέουν τους μύες με τα οστά) μετακινούνται πάνω από οστικές προεξοχές και στη συνέχεια κουμπώνουν γρήγορα στη θέση τους. Αυτός ο θόρυβος ακούγεται συνήθως στο γόνατο όταν μετακινείστε από καθιστή σε όρθια θέση ή όταν ανεβαίνετε τις σκάλες καθώς οι τένοντες που διασχίζουν το γόνατο κινούνται πάνω από την άρθρωση. Αυτό συμβαίνει όλο και περισσότερο με τη γήρανση, καθώς οι μύες μας χάνουν την ελαστικότητα και μειώνονται σε μέγεθος και δύναμη. Ταυτόχρονα, συμβαίνουν αλλαγές στους τένοντες τους, γεγονός που τους κάνει πιο άκαμπτους. Αυτές οι αλλαγές συμβάλλουν στους θορύβους που δημιουργούνται καθώς αυτοί οι ιστοί έρχονται σε επαφή με τα οστά. Αυτοί οι ήχοι θραύσης είναι ως επί το πλείστον ανώδυνοι και δεν προκαλούν ανησυχία.
Όταν υπάρχει λόγος ανησυχίας
Ενδοαρθρικά, οι επιφάνειες των οστών που τρίβονται μεταξύ τους καλύπτονται από ένα στρώμα χόνδρου. Ο χόνδρος δρα για να μαλακώσει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των δύο οστών. Αλλά σε παθήσεις των αρθρώσεων, όπως η οστεοαρθρίτιδα, ο χόνδρος φθείρεται. Αυτό επιτρέπει στα οστά να έρχονται σε άμεση επαφή μεταξύ τους, με αποτέλεσμα μια δυσάρεστη, επώδυνη αίσθηση τριξίματος και θορύβου. Παγκοσμίως, η οστεοαρθρίτιδα επηρεάζει το 50% των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών. Ο πόνος από την οστεοαρθρίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί με διάφορες θεραπείες και πρέπει να διερευνηθεί.
Οι θορυβώδεις αρθρώσεις είναι σύνηθες φαινόμενο. Τις περισσότερες φορές υπάρχει φυσιολογική, παρά παθολογική, αιτία για αρθρώσεις που προκαλούν κάποιο ήχο. Εάν συμβαίνει αυτό, οι θόρυβοι δεν είναι τίποτα ανησυχητικό. Αλλά κάθε θόρυβος που προέρχεται από την άρθρωση για παρατεταμένη περίοδο ή προκαλεί πόνο, θα πρέπει να εξετάζεται από γιατρό.
Τμήμα Ισχίου & Γόνατος Metropolitan General
EKA-ESSKA Training Center
M 6972802458
Ιατρείο: Άντερσεν 4Γ & Μωραΐτη 93
Ν. Ψυχικό, 11525
2106106292, 6973034102
