Νέα μελέτη έρχεται να ενισχύσει το δεδομένο ότι η ολική αρθροπλαστική γόνατος βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου σε ασθενείς οστεοαρθρίτιδας τελικού σταδίου.
Η νέα μελέτη έρχεται να συνεισφέρει στην περιορισμένη μέχρι τώρα βιβλιογραφία πάνω στο θέμα αυτό. Αντικείμενο της ήταν να βρεθεί πόσο επηρεάζεται η ποιότητα του ύπνου των ασθενών μετά από μια ολική αρθροπλαστική γόνατος και να αποσαφηνιστούν τυχόν αρνητικές επιπτώσεις της, ακόμα και σε άλλους δείκτες ποιότητας ζωής μετεγχειρητικά.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, η οποία διήρκησε 2 χρόνια και αξιολογήθηκαν 104 ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε πρωτογενή ολική αρθροπλαστική γόνατος. Αξιολογήθηκε ο Δείκτης Ποιότητας Ύπνου προεγχειρητικά και μετεγχειρητικά στους 3 μήνες, στο εξάμηνο και στον ένα χρόνο. Η παχυσαρκία και ο διαβήτης συμπεριλήφθηκαν επίσης στις αναλύσεις.
Πως καθορίστηκε ο Δείκτης Ποιότητας Ύπνου
Στη συγκεκριμένη μελέτη, η ποιότητα του ύπνου των ασθενών αξιολογήθηκε με βάση τον Δείκτη Ποιότητας Ύπνου του Πίτσμπουργκ (PSQI) και την κλίμακα επτά συστατικών του που περιλαμβάνει: την συνολική ποιότητα του ύπνου, τη διάρκεια, την αποτελεσματικότητα, τον λανθάνοντα χρόνο, τη χρήση φαρμάκων, τη ημερήσια δυσλειτουργία και τις διαταραχές ύπνου. Πρόκειται για ένα ερωτηματολόγιο με αυτοαξιολόγηση, το οποίο δίνει βαθμολογία από 0 έως 21, με το 0 να δείχνει καμία δυσκολία και το 21 να δείχνει σοβαρή δυσκολία. Οι ασθενείς κατατάσσονται σύμφωνα με τη βαθμολογία σε αυτούς που έχουν Καλό Ύπνο από 0-5 και Κακό ύπνο από 5 και πάνω.
Τα συμπεράσματα για τη συμβολή της Αρθροπλαστικής Γόνατος στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου
Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι: προεγχειρητικά, οι περισσότεροι ασθενείς εμφάνιζαν χαμηλή ποιότητα ύπνου (μέση τιμή PSQI 9,23). Αμέσως μετά το χειρουργείο και για έξι εβδομάδες, υπήρξε μια παροδική χειροτέρευση της ποιότητας του ύπνου (PSQI 12,58). Ωστόσο, μετά από ένα χρόνο παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική βελτίωση (δείκτης ποιότητας ύπνου 5,69).
Διαφορετικά ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης για τους παχύσαρκους και τους διαβητικούς ασθενείς. Πιο συγκεκριμένα, η βελτίωση της ποιότητας ύπνου παρατηρήθηκε στο 61% των μη παχύσαρκων ασθενών, ενώ οι παχύσαρκοι ασθενείς δεν ανέφεραν βελτίωση στον ύπνο τους. Επίσης, μόνο το 8% των διαβητικών εμφάνισε βελτίωση στον ύπνο σε σύγκριση με το 55% των μη διαβητικών.
Πόσο σημαντική η ποιότητα του ύπνου;
Ο ύπνος είναι ένας από τους πυλώνες της υγείας, αποτελώντας μια λειτουργία αποκατάστασης, απαραίτητη για τη διατήρηση της καλής φυσιολογίας του σώματος. Ωστόσο, αν και ζωτικής σημασίας, πολύ συχνά η σημασία του καλού ύπνου υποτιμάται ως συστατικό της συνολικής υγείας και ευεξίας κάθε ατόμου και παραμελείται. Η κακή ποιότητα του ύπνου μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφόρων εξωγενών παραγόντων, ενώ έχει συνδεθεί με πολλαπλούς βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους κινδύνους για την υγεία, όπως συναισθηματική δυσφορία, γνωστικά ελλείμματα, υπέρταση και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Ένα από τα κύρια συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος σε προχωρημένα στάδια (που αποτελεί κύρια αιτία νοσηρότητας, ειδικά σε ενήλικες άνω των 65 ετών) είναι ο νυχτερινός πόνος στο γόνατο που συνδέεται με δυσμενείς επιπτώσεις στη συνολική ποιότητα ύπνου.
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος είναι η οριστική θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος στο τελευταίο στάδιο, ενώ μετά και από τη συγκεκριμένη μελέτη μπορούμε να πούμε ότι συμβάλλει στην αναβάθμιση της ποιότητας του ύπνου των ασθενών και σε ότι αυτή συνεπάγεται.
(Adapted from)
Sleep quality improves after total knee arthroplasty: Addressing early disturbance and risk factors. Mehta N, Sancheti P, Shyam A, Patil K, Gugale S, Obaid N, Sisodia Y, Sanghavi S.J ISAKOS. 2025 Feb;10:100373. doi: 10.1016/j.jisako.2024.100373. Epub 2024 Nov 30.
