Η αρθροπλαστική ισχίου (δηλαδή η αντικατάσταση της άρθρωσης με μία τεχνητή πρόθεση ισχίου) είναι μία επέμβαση που αλλάζει τη ζωή των ασθενών. Γι’ αυτό και είναι εύλογη η απορία τους για τη διάρκεια ζωής μιας πρόθεσης ισχίου και η ανησυχία τους για το ενδεχόμενο να χρειαστεί μελλοντικά να την αντικαταστήσουν σε ένα δεύτερο χειρουργείο (αναθεώρηση αρθροπλαστικής).
Η αρθροπλαστική ισχίου είναι μία επέμβαση που της έχει αποδοθεί ο χαρακτηρισμός επίτευγμα, καθώς προσφέρει σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο τη δυνατότητα να αποκαταστήσουν την κινητικότητα τους, να ανακουφιστούν από τον χρόνιο πόνο και να αναβαθμίζουν σημαντικά την ποιότητα της ζωής τους. Υποψήφιοι ασθενείς για την αρθροπλαστική ισχίου είναι όσοι πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα ή ρευματοειδή αρθρίτιδα ή οστεονέκρωση ή υπέστησαν κάταγμα ή άλλο σοβαρό τραυματισμό της άρθρωσης του ισχίου. Για τους ασθενείς που αναρωτιούνται για το αν οι προθέσεις ισχίου διαρκούν πολύ και αν η επένδυση σε μια αρθροπλαστική ισχίου αξίζει, η απάντηση είναι ένα ηχηρό ναι! Μία αναλυτική παρουσίαση των διαφορετικών τύπων εμφυτευμάτων των προθέσεων ισχίου και της ανθεκτικότητά τους μπορεί να βοηθήσει κάθε ενδιαφερόμενο να αισθανθεί μεγαλύτερη σιγουριά για την απόφασή του να υποβληθεί σε μία επέμβαση που θα του αλλάξει τη ζωή.
Προθέσεις ισχίου: τι είναι
Οι προθέσεις ισχίου είναι τεχνητές αρθρώσεις που χρησιμοποιούνται για την αντικατάσταση κατεστραμμένων ή ασθενών τμημάτων της άρθρωσης του ισχίου. Είναι σχεδιασμένες να μιμούνται τη φυσική κίνηση και δομή της άρθρωσης, επιτρέποντάς στον ασθενή να περπατάει, να γυμνάζεται και να εκτελεί τις καθημερινές δραστηριότητές του χωρίς πόνο. Μία πρόθεση ισχίου αποτελείται από δύο κύρια μέρη:
Μηριαίο εμφύτευμα: Είναι γνωστό ως στυλεός και αντικαθιστά τη μηριαία κεφαλή και τμήμα του αυχένα του μηριαίου οστού. Ο στυλεός τοποθετείται μέσα στο μηριαίο οστό, αφού αφαιρεθεί η κεφαλή και ο αυχένας του. Στην κορυφή του στυλεού υπάρχει μία σφαίρα, που αντικαθιστά την κεφαλή.
Κοτυλιαίο εμφύτευμα: Είναι γνωστό ως κυπέλιο και αντικαθιστά τμήμα της κοτύλης, δηλαδή της κοιλότητας της λεκάνης στην οποία θηλυκώνει η κεφαλή μηριαίου.
Για να εφαρμόζουν τέλεια ο στυλεός και το κυπέλιο και να επιτρέπουν το σύνολο των κινήσεων της άρθρωσης του ισχίου, το μηριαίο εμφύτευμα καταλήγει σε μια σφαιρική κεφαλή και το κοτυλιαίο εμφύτευμα έχει μια κοίλη σφαιρική επιφάνεια της ίδιας διαμέτρου με την κεφαλή.
Τα είδη των προθέσεων ισχίου
Η ανθεκτικότητα και η απόδοση μιας πρόθεσης ισχίου εξαρτάται σημαντικά από τον σχεδιασμό του εμφυτευμάτων της και από τα υλικά κατασκευής τους. Τα πιο συνηθισμένα εμφυτεύματα (στυλεοί, κεφαλές και κυπέλια) είναι αυτά που έχουν σχεδιαστεί για να σταθεροποιούνται «χωρίς τσιμέντο». Αυτό σημαίνει ότι η εξωτερική τους επιφάνεια είναι πορώδης και ακανόνιστη, ώστε να βοηθά το οστό που περιβάλλει το εμφύτευμα να αναπτύσσεται πάνω της με την πάροδο του χρόνου. Υπάρχουν επίσης και τα «τσιμεντένια εμφυτεύματα», για τη σταθεροποίηση των οποίων χρησιμοποιείται μια ειδική ακρυλική ρητίνη (οστικό τσιμέντο). Η ρητίνη αυτή γεμίζει το χώρο ανάμεσα στα εμφυτεύματα και το οστό.
Προθέσεις ισχίου: τα είδη τους με βάση τα υλικά κατασκευής τους
Οι προθέσεις ισχίου κατασκευάζονται από μέταλλο, πολυαιθυλένιο (πλαστικό) και κεραμικό.
Μεταλλικά εμφυτεύματα: Κατασκευάζονται συνήθως από κράματα κοβαλτίου χρωμίου ή από τιτάνιο.
Είναι τα πιο ανθεκτικά στο χρόνο (έχουν ρυθμό φθοράς 20 φορές μικρότερο από τα αντίστοιχα εμφυτεύματα από πλαστικό), ενώ οι μεταλλικές κεφαλές υπάρχουν σε μεγάλα μεγέθη, γεγονός που μειώνει τις πιθανότητες εξαρθρήματος. Τα εμφυτεύματα τιτανίου έχουν στην επιφάνειά τους μικροσκοπικούς πόρους μιμούμενα τη φυσιολογική μορφολογία των οστών. Αυτό επιτρέπει στο οστό που τα περιβάλλει να αναπτυχθεί μέσα στους πόρους του μετάλλου και οδηγεί στη μεγαλύτερη οστεοενσωμάτωση των εμφυτευμάτων.
Εμφυτεύματα από πολυαιθυλένιο: Αυτό το είδος πλαστικού χρησιμοποιείται κυρίως για την κατασκευή κυπελίων. Τα σύγχρονα πολυαιθυλένια δεύτερης γενιάς είναι πολύ πιο σκληρά από τα παλιότερα και άρα πιο ανθεκτικά στο χρόνο και στην τριβή. Ευρεία είναι και η χρήση του E-poly (πολυαιθυλένιο που έχει διηθηθεί με βιταμίνη Ε) για την κατασκευή κυπελίων. Η βιταμίνη Ε έχει προστατευτική δράση στο πολυαιθυλένιο, όπως και στο σώμα μας, με αποτέλεσμα να δεσμεύει τις ελεύθερες ρίζες και να καθυστερεί το ρυθμό φθοράς των εμφυτευμάτων.
Κεραμικά εμφυτεύματα: Τα κεραμικά εμφυτεύματα (κεφαλές και κυπέλια) έχουν σχεδόν μηδενικό ρυθμό φθοράς και είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και στις γρατσουνιές. Το μειονέκτημά τους είναι ότι παραμένουν εύθραυστα και ένα κάταγμα τους, αν και θεωρείται εξαιρετικά σπάνιο, δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Σε μία πρόθεση μπορεί και τα δύο εμφυτεύματα να είναι κατασκευασμένα από το ίδιο υλικό ή η κεφαλή και το κυπέλιο να είναι από διαφορετικά υλικά.
Συνδυασμοί υλικών σε εμφυτεύματα προθέσεων ισχίου
Μεταλλική κεφαλή και κυπέλιο από πολυαιθυλένιο
Διάρκεια ζωής: 20-30 χρόνια.
Πλεονεκτήματα: Είναι τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα εμφυτεύματα λόγω της αξιοπιστίας τους, της οικονομικής αποδοτικότητας και της προσαρμοστικότητας για διάφορους ασθενείς.
Επισημάνσεις: Τα σύγχρονα κυπέλια πολυαιθυλενίου έχουν σημαντικά μειωμένη φθορά, αυξάνοντας τη διάρκεια ζωής τους σε σύγκριση με αυτά στο παρελθόν. Η μεταλλική κεφαλή από κράμα κοβαλτίου χρωμίου μπορεί να απελευθερώνει μεταλλικά ιόντα στον ανθρώπινο οργανισμό. Αν και δε θεωρούνται καρκινογόνα, δεν μπορούν να χαρακτηριστούν αθώα.
Κεραμική κεφαλή και κεραμικό κυπέλιο
Διάρκεια ζωής: 25-30 χρόνια.
Πλεονεκτήματα: Το κεραμικό είναι εξαιρετικά ανθεκτικό και παράγει λιγότερη τριβή, με αποτέλεσμα χαμηλότερο κίνδυνο φθοράς. Ήταν συνηθισμένη επιλογή για νεότερους ασθενείς πριν αναπτυχθούν τα σύγχρονα εμφυτεύματα από πολυαιθυλένιο.
Επισημάνσεις: Αν και συμβαίνει πολύ σπάνια, τα κεραμικά εμφυτεύματα μπορεί να ραγίζουν ή να σπάσουν. Αυτή είναι μια εξαιρετικά κακή εξέλιξη σε μια αρθροπλαστική ισχίου.
Μεταλλική κεφαλή και μεταλλικό κυπέλιο
Διάρκεια ζωής: 15-20 χρόνια.
Πλεονεκτήματα: Παλαιότερα αποτελούσαν κύρια επιλογή για τους νεότερους και δραστήριους ασθενείς, λόγω της ανθεκτικότητάς και της αντίστασης τους στη φθορά.
Επισημάνσεις: Λόγω ανησυχιών σχετικά με την απελευθέρωση μεταλλικών ιόντων στην κυκλοφορία του αίματος, η χρήση τους έχει μειωθεί δραματικά υπέρ άλλων υλικών.
Κεραμική κεφαλή και κυπέλιο από πολυαιθυλένιο
Διάρκεια ζωής: 25-30 χρόνια.
Πλεονεκτήματα: Συνδυάζει τα καλύτερα χαρακτηριστικά και των δύο υλικών—χαμηλή τριβή του κεραμικού και ανθεκτικότητα του πολυαιθυλενίου. Ιδανική επιλογή για ένα ευρύ φάσμα ασθενών, ειδικά με τα νεότερα πολυαιθυλένια που έχουν σημαντικά βελτιωμένες ιδιότητες φθοράς.
Επισημάνσεις: Χαμηλές πιθανές σπασίματος και πιο οικονομική επιλογή. Είναι ίσως ο πιο διαδεδομένος συνδυασμός εμφυτευμάτων που χρησιμοποιείται.
Εμφυτεύματα Διπλής Κινητικότητας
Αποτελούνται από μια κεραμική ή μεταλλική μηριαία κεφαλή μέσα σε μια πρόσθετη μπάλα πολυαιθυλενίου που στηρίζεται σε μεταλλικό κυπέλιο.
Διάρκεια ζωής: Άγνωστη
Πλεονεκτήματα: Μελέτες έχουν δείξει ότι η χρήση αυτών των εμφυτευμάτων ίσως συνοδεύεται από μειωμένα ποσοστά εξάρθρωσης για ορισμένους ασθενείς.
Επισημάνσεις: Σε περίπτωση εξάρθρωσης, μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να αποκατασταθεί χωρίς να χρειαστεί πρόσθετη χειρουργική επέμβαση. Αυτά τα εμφυτεύματα επίσης δεν έχουν τον ίδιο τύπο μακροχρόνιας παρακολούθησης όπως άλλα εμφυτεύματα.
Ποια είναι η διάρκεια ζωής μιας πρόθεσης ισχίου;
Η διάρκεια ζωής μιας πρόθεσης ισχίου και η πιθανότητα να προκύψει ανάγκη για ένα χειρουργείο αναθεώρησης αποτελεί βασικό ζήτημα για όποιον υποβάλλεται σε επέμβαση αρθροπλαστικής ισχίου. Τα καλά νέα είναι ότι τα σύγχρονα υλικά, οι χειρουργικές τεχνικές και ο σχεδιασμός των εμφυτευμάτων έχουν αυξήσει τη διάρκεια των αποτελεσμάτων μιας αρθροπλαστικής ισχίου σε δεκαετίες.
Οι έρευνες δείχνουν ότι ποσοστό μεγαλύτερο από το 90% των αρθροπλαστικών ισχίου διαρκούν 15-20 χρόνια, ενώ ποσοστά μεγαλύτερο από το 70% – 80% διαρκούν για 25 χρόνια ή περισσότερο.
Παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν τη διάρκεια ζωής μιας πρόθεσης ισχίου είναι το υλικό των εμφυτευμάτων, η χειρουργική τεχνική και ακρίβεια, αλλά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ασθενών (π.χ. ηλικία, επίπεδο δραστηριότητας και βάρος).
Τα σύγχρονα υλικά είναι σχεδιασμένα να αντέχουν πολλά χρόνια κίνησης και πίεσης. Οι βελτιωμένες χειρουργικές τεχνικές εξασφαλίζουν καλύτερη ευθυγράμμιση και εφαρμογή, μειώνοντας τη φθορά και τη χαλάρωση. Οι τακτικοί επανέλεγχοι από τον χειρουργό σας βοηθούν στον εντοπισμό και την αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων έγκαιρα.
📍Ιατρείο: Άντερσεν 4Γ & Μωραΐτη 93 Ν. Ψυχικό, 11525
☎️2106106292, 6973034102
💻 www.roidisnt.gr
🖥 / @roidisntgrorthosurgeon