Γράφει ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Δρ. Ροΐδης Θ. Νικόλαος
Τι είναι η Αρθρίτιδα Ποδοκνημικής;
Η αρθρίτιδα της ποδοκνημικής (ευρύτερα γνωστή ως «αρθρίτιδα αστραγάλου») είναι η προοδευτική εκφύλιση και καταστροφή του αρθρικού χόνδρου της ποδοκνημικής άρθρωσης (η άρθρωση μεταξύ του κάτω άκρου του οστού της κνήμης και της άνω επιφάνειας, του οστού του αστραγάλου). Συχνά, συνυπάρχει αντίστοιχη βλάβη και στις γειτονικές αρθρώσεις του ποδιού, με κοινά συμπτώματα και σημεία.
Αρθρίτιδα Ποδοκνημικής: Ποια είναι τα συμπτώματα της πάθησης;
Πρόκειται για πάθηση λιγότερο συχνή από την αρθρίτιδα του ισχίου ή του γόνατος, η οποία εμφανίζεται τυπικά με άλγος/πόνο κατά τη φόρτιση/στήριξη και βάδιση, οίδημα/πρήξιμο και αίσθημα θερμότητας της άρθρωσης η οποία συνήθως οδηγεί σε ελάττωση της λειτουργικότητάς της με μείωση/περιορισμό του εύρους κίνησης της άρθρωσης και στα τελικά στάδια σε αδυναμία στήριξης και κίνησης.
Η συνηθέστερη (περισσότερα από τα 2/3 των περιπτώσεων) αιτία της πάθησης είναι κάποιο κάταγμα/σπάσιμο στην περιοχή της άρθρωσης (στην αρθρική επιφάνεια της κνήμης ή και του αστραγάλου) το οποίο για τον οποιονδήποτε λόγο δεν πορώθηκε/κόλλησε ανατομικά/σωστά και οδήγησε στην λεγόμενη μετατραυματική αρθρίτιδα. Άλλες, λιγότερο συχνές, αιτίες καταστροφής του χόνδρου είναι η τυπική εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα («αρθρίτιδα με την πρόοδο της ηλικίας») και παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ουρική αρθρίτιδα («ποδάγρα») ή η αιμορροφιλία.
Ανεξάρτητα από την αιτία, το τελικό αποτέλεσμα είναι μεταβολή/αλλαγή στη φυσιολογική διαχείριση των φορτίων/δυνάμεων που δέχονται τα οστά της άρθρωσης κατά τη συνήθη κίνηση και βάδιση, ενώ η βλάβη του χόνδρου οδηγεί σε λιγότερο ομαλή κίνηση μεταξύ των οστών αυτών, τριβή τους και επιδείνωση της πάθησης.
Αρθρίτιδα Ποδοκνημικής – Πώς γίνεται η διάγνωση της πάθησης; Τί εξετάσεις χρειάζονται;
Η διάγνωση της πάθησης απαιτεί, συνήθως, πέρα από την κλινική εξέταση και το ιστορικό του ασθενή απλές ακτινογραφίες. Σε αυτές θα διαπιστωθεί η παρουσία κάποιου παλαιού κατάγματος/σπασίματος και η θέση που αυτό έχει πορωθεί/κολλήσει, η καταστροφή του χόνδρου η οποία υποδηλώνεται από την μείωση του μεσάρθριου διαστήματος/εύρους της άρθρωσης καθώς οι βλάβες στο οστό που δεν καλύπτεται και προστατεύεται πλέον από φυσιολογικό χόνδρο (σκληρύνσεις, οστεόφυτα και κύστεις).
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα στοιχεία αυτά επαρκούν για να θέσουν την τελική διάγνωση, αλλά ενδεχομένως στα αρχικά στάδια να απαιτηθούν πιο εξειδικευμένες εξετάσεις όπως η αξονική ή μαγνητική τομογραφία προκειμένου να εντοπιστούν πιο ήπιες βλάβες οι οποίες όμως μπορεί να προκαλούν σχετικά έντονα συμπτώματα.
Θεραπεία Αρθρίτιδας Ποδοκνημικής – Θεραπευτικές Επιλογές
Οι πιθανές θεραπευτικές επιλογές, εξαρτώνται πάντα από το στάδιο της πάθησης, την ένταση των συμπτωμάτων αλλά και από τη γενική κατάσταση και τις καθημερινές απαιτήσεις του ασθενή.
Αρχικό στάδιο πάθησης
Στα αρχικά στάδια της νόσου ή σε ασθενείς με μικρές λειτουργικές ανάγκες, συνήθως επαρκεί η τροποποίηση της καθημερινής δραστηριότητας με περιορισμό της υπερβολικής βάδισης, η χρήση κάποιου νάρθηκα για ακινητοποίηση της άρθρωσης για μεγαλύτερα ή μικρότερα διαστήματα, η χρήση κάποιου βοηθήματος στήριξης στη βάδιση, η τροποποίηση των υποδημάτων και η λήψη παυσίπονων και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων όταν τα συμπτώματα το απαιτούν. Η χορήγηση ενδοαρθρικών εγχύσεων κορτιζόνης ή υαλουρονικού οξέος μπορεί να βοηθήσει να καθυστερήσουμε την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας. Επίσης στα αρχικά στάδια της νόσου μπορεί να χρησιμοποιηθούν εγχύσεις ενεργοποιημένων αιμοπεταλιακών παραγόντων PRP με ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Προχωρημένο στάδιο πάθησης
Όταν η πάθηση προχωρήσει και τα συμπτώματα γίνουν πιο έντονα και με συνεχή παρουσία, τα προηγούμενα συντηρητικά μέτρα δεν επαρκούν και πλέον υπάρχει ανάγκη χειρουργικής επέμβασης προκειμένου να διατηρηθεί μια όσο το δυνατόν καλύτερη ποιότητα ζωής, απαλλαγμένη από τον πόνο και με όσο το δυνατόν πιο εύκολη βάδιση.
Οι δυνατές χειρουργικές επεμβάσεις ποικίλουν επίσης, ανάλογα το τελικό επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Ο απλός χειρουργικός καθαρισμός της άρθρωσης (επέμβαση που γίνεται και αρθροσκοπικά, με τομές ελάχιστων χιλιοστών) απομακρύνει τυχόν ιστούς που προκαλούν πόνο και περιορίζουν την κίνηση. Είναι ιδανικός για ασθενείς με ήπια προς μέτρια συμπτώματα, που επιθυμούν να επιστρέψουν γρήγορα στην καθημερινότητά τους.
Η επιλογή της αρθρόδεσης
Νέοι ασθενείς με πιο σοβαρά συμπτώματα (συνήθως λόγω μετατραυματικής αρθρίτιδας), μπορούν να ωφεληθούν από μια επέμβαση αρθρόδεσης, κατά την οποία αφού πρώτα αφαιρεθεί το κατεστραμμένο και επώδυνο τμήμα των οστών, στη συνέχεια με χρήση κατάλληλων υλικών τα υγιή τμήματα της άρθρωσης σταθεροποιούνται μεταξύ τους.
Η επέμβαση αυτή, επιτρέπει την επάνοδο στην εργασία μετά από σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα (συνήθως 6-8 εβδομάδες), χωρίς πόνο, με μικρό όμως περιορισμό στην κίνηση του ποδιού.
Οι παραπάνω επεμβάσεις είναι εύκολες, αποτελεσματικές, με ελάχιστη διάρκεια νοσηλείας (συνήθως μία μόνο μέρα αρκεί) και ελάχιστους κινδύνους επιπλοκών κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ή μετά από αυτό, οι οποίες συνήθως αφορούν τη γενική κατάσταση του ασθενή παρά την επέμβαση καθεαυτή.
Η επιλογή της αρθροπλαστικής ποδοκνημικής
Η επιλογή της αρθροπλαστικής της ποδοκνημικής, αντίστοιχα με την αρθροπλαστική ισχίου και γόνατος, παρουσιάζει αρκετά υποσχόμενα αποτελέσματα σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας ή με περιορισμένες καθημερινές δραστηριότητες, αλλά ακόμα βρίσκεται υπό αξιολόγηση ως προς τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματά της.
Συχνές ερωτήσεις για την αρθρίτιδα ποδοκνημικής
Τι πρέπει να γνωρίζω για την μετατραυματική αρθρίτιδα ποδοκνημικής;
Η μετατραυματική αρθρίτιδα της ΠΔΚ άρθρωσης οφείλεται σε παλαιότερα ενδοαρθρικά συνήθως κατάγματα τα οποία παρουσιάζουν πλημμελή ανάταξη και χειρουργική αντιμετώπιση με αποτέλεσμα να οδηγούν σε φθορά του αρθρικού χόνδρου του αστραγάλου κυρίως αλλά και της κνήμης. Παρατηρείται μετά από μερικά χρόνια από την χειρουργική επέμβαση του κατάγματος με έντονο πόνο και αδυναμία αυτόνομης στήριξης και βάδισης. Παρατηρείται σε νεότερους κατά βάση ασθενείς και η οριστική αντιμετώπιση στην περίπτωση αυτή είναι η αρθρόδεση της ΠΔΚ άρθρωσης.
Ποια η διαδικασία της επέμβασης;
Αρχικά η επέμβαση μπορεί να είναι ένας αρθροσκοπικός καθαρισμός ο οποίος γίνεται χωρίς τομή μέσα από αρθροσκοπικές οπές μερικών χιλιοστών.
Η επέμβαση γίνεται με γενική ή ραχιαία αναισθησία και απαιτείται νοσηλεία μιας μόνο ημέρας.
Η αρθρόδεση ή η αρθροπλαστική της ΠΔΚ άρθρωσης γίνεται με διάνοιξη της άρθρωσης (πρόσθια προσπέλαση).
Η επέμβαση γίνεται συνήθως με ραχιαία αναισθησία και νοσηλεία 1-2 ημερών. Στην περίπτωση της αρθρόδεσης αφαιρούνται οι αρθρικές επιφάνειες και ενώνονται τα οστά της κνήμης και του αστραγάλου με διάφορα υλικά εσωτερικής οστεοσύνθεσης (βίδες ή πλάκες). Μπορεί επίσης να γίνει με υλικά εξωτερικής οστεοσύνθεσης αλλά τότε δυσκολεύει αρκετά η μετεγχειρητική αποκατάσταση του ασθενούς. Στην περίπτωση της αρθροπλαστικής χρησιμοποιούνται εμφυτεύσιμα μεταλλικά υλικά όπως ακριβώς στις αρθροπλαστικές γόνατος, ισχίου ή ώμου.
Τι είδους κίνδυνοι και επιπλοκές μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της επέμβασης;
Οι παραπάνω επεμβάσεις είναι εύκολες, αποτελεσματικές, με ελάχιστη διάρκεια νοσηλείας (συνήθως μία μόνο μέρα αρκεί) και ελάχιστους κινδύνους επιπλοκών κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ή μετά από αυτό, οι οποίες συνήθως αφορούν τη γενική κατάσταση του ασθενή παρά την επέμβαση κάθε αυτή.
Μπορώ να επιστρέψω άμεσα στην καθημερινότητα μου;
Η αποκατάσταση μετά από ένα αρθροσκοπικό καθαρισμό μπορεί να είναι ταχύτατη. Απαιτείται μόνο μια μικρή περίοδος αποφόρτισης και βάδισης με βακτηρίες μασχάλης. Η αρθρόδεση απαιτεί χρήση νάρθηκα ή κηδεμόνα ακινητοποίησης της άρθρωσης και αποφόρτιση για χρονικό διάστημα 6 εβδομάδων. Η αποκατάσταση μετά από αρθροπλαστική ΠΔΚ απαιτεί συνήθως ένα χρονικό διάστημα που ποικίλλει από 3-4 εβδομάδες.
Ποιο είναι το κόστος της επέμβασης; Είναι προσιτές οι τιμές;
Το κόστος της επέμβασης περιλαμβάνει το εμφυτεύσιμο υλικό (υλικά οστεοσύνθεσης ή αρθροπλαστική), την νοσηλεία και την αμοιβή της χειρουργικής ομάδας και συνήθως υπάρχει συμμετοχή των ασφαλιστικών τα ταμείων του ασθενούς (ΕΟΠΥΥ). Οι ασθενείς με ιδιωτική ασφάλεια καλύπτονται ανάλογα με το ασφαλιστήριο συμβόλαιό τους.
Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για περισσότερες πληροφορίες.
